Category Przyrządy

Koło to jest osadzone na wydrążonym wałku, na którym jest również zamocowana ślimacznica o 60 zębach, obracana przez ślimak 1-krot- ny (1-zwojny). Mechanizm do włączania posuwu mechanicznego wrzeciona jest pokazany na rys. 23-6. Ślimacznica 1 o 60 zębach jest przymocowana do tulei 2, która może być sprzęgnięta z pierścieniem 3 o wewnętrznym uzębieniu. Sprzęgnięcie tulei 2 z pierścieniem 3, powodujące włączenie posuwu mechanicznego, odbywa się przez wciśnięcie rękojeści 4. Ruch obrotowy jest przekazywany od pierścienia 3 na wydrążony wałek 5 z uzębieniem 6′ współpracującym z zębatką tulei wrzeciona 7. Ręczne szybkie przesuwanie wrzeciona odbywa się przez obracanie odciągniętych rękojeści 4, tzn. w położeniu pokazanym na rysunku. Kółko ręczne 8 jest osadzone na wałku przechodzącym przez otwór wydrążonego wałka 5. Na wałku kółka ręcznego 8 znajduje się koło zębate zazębione z zębatką belki (ramienia) wiertarki. Obracanie kółka ręcznego 8 powoduje szybki prze- suw wrzeciennika po prowadnicach belki. Zapadka 9 służy do blokowania wciśniętego położenia rękojeści 4.

Przebieg części obrabianych między stanowiskami roboczymi jest zaznaczony na planie ustawienia obrabiarek. Przykład takiego planu przedstawia rys. 33-1. Uwidoczniona jest tu główna zasada międzystanowiskowe- go transportu przedmiotów obrabianych, którą jest zapewnienie wspólnego kierunku ruchu wszystkich przedmiotów, tzn. bez przebiegów wstecznych. Wzajemne przecinanie się dróg transportu poszczególnych części jest dopuszczalne, lecz powinno być ono ograniczone do minimum.

Wrzeciono tej tokarki jest odciążone od sił napędu pasowego. Koło pasowe 12 osadzone jest nie bezpośrednio na wrzecionie, lecz na tulei 13 ułożyskowanej w łożyskach 14 i 15. Zmiana kierunku obrotu wrzeciona odbywa się przez przełączenie kierunku obrotów silnika napędowego.

Dla zwiększenia sztywności kadłubów przewiduje się ich specjalne użebrowanie. W stosunku do kadłubów nazywanych łożami stawiane są ponadto duże wymagania odnośnie łatwości odprowadzania wiórów, co dla obrabiarek nowoczesnych, o dużej wydajności skrawania, -staje się poważnym problemem. Przykłady użebrowania łoża tokarki uniwersalnej oraz konstrukcji łoża tokarki wielonożowej zapewniającej łatwy odpływ wiórów pokazano na rys. 19-13. „

Czas trwania zmiany narzędzia na frezarkach na inne narzędzie w celu dokonania następnego zabiegu technologicznego jest bardzo długi. Gdyby na przykład po wykonanej pracy frezem walcowo-czołowym zaistniała konieczność przeprowadzenia dalszej obróbki frezera trzpieniowym kątowym, to trzeba by było zdjąć nie tylko frez walcowo-czołowy z trzpienia zabierakowego, ale również wymontować ten trzpień z końcówki wrzeciona po odkręceniu śruby przechodzącej przez wrzeciono frezarki. Po wyjęciu tego trzpienia należałoby następnie osadzić w stożkowym gnieź- dzie wrzeciona oprawkę zaciskową do zamocowania w niej freza trzpieniowego.

W większości tokarek kopiarek wzdłużnych 90-stopniowych sanie kopiowe !narzędziowe) mają skośny kierunek przesuwu nachylony do osi toczenia pod kątem 60°. Wynika to z konieczności umożliwienia toczenia powierzchni czołowych (rys. 21-38c). Podczas toczenia kopiowego narzędzie (nóż) wykonuje dwa ruchy składowe: w kierunku wzdłużnym (łącznie z całym suportem), ze stałą prędkością pw, nazywaną posuwem prowadzącym, oraz w kierunku skośnym (łącznie z saniami kopiowymi), ze zmienną prędkością pk, nazywaną posuwem kopiującym. Wypadkowy efektywny kierunek przesuwu noża jest wyznaczony przez kierunek wypadkowej prędkości pe, będącej sumą geometryczną prędkości pw i pk.

Urządzenia te są stosowane, gdy zachodzi potrzeba bądź nadania właściwego położenia przedmiotom niezupełnie dobrze zorientowanym, bądź też usunięcia ich na zewnątrz. Dwa przykłady takich urządzeń pokazano ma rys. 35-3. . – .

Rewolwerówki z pionową osią obrotu głowicy narzędziowej mają również suport poprzeczny z dwoma imakami nożowymi. W imakach tych są przeważnie mocowane noże przecinaki do odcinania przedmiotu z pręta (po obróbce), jak również noże zacinaki, noże do toczenia powierzchni czołowych oraz noże kształtowe. Przykład zamocowania narzędzi w re- wolwerówce z głowicą o osi pionowej pokazano na rys. 21-28. Rewolwerówki z głowicą wzdłużną o osi poziomej nie mają suportu poprzecznego, ponieważ odcinanie przedmiotu odbywa się przy wykorzystaniu ruchu obrotowego głowicy.

Warunkiem koniecznym budowy obrabiarek składanych z gotowych zespołów jest właściwie opracowana normalizacja tych zespołów. Prace na ten temat są prowadzone w wielu krajach, w tym również i w Polsce. Obejmują one ustalenie funkcjonalnych (eksploatacyjnych) wielkości poszczególnych zespołów oraz tzw. wymiarów przyłączeniowych.

Frezarki wzdłużne (rys. 24-1 e) mają stół przesuwny tylko w kierunku wzdłużnym, prostopadłym do osi wrzecion. Wrzecienniki tych frezarek są przesuwane po prowadnicach stojaków, a wrzeciona mogą być wysuwane z wrzecienników. Niektóre typy tych frezarek (jak pokazano na rysunku) mają stojaki przestawne w kierunku poprzecznym, co umożliwia obróbkę przedmiotów szerokich, wystających poza stół. Frezarki wzdłużne ciężkie są budowane w układzie bramowym (rys. 24-1 j”). Wrzecienniki górne, przesuwne na belce, wykorzystuje się do frezowania płaszczyzn, natomiast wrzecienniki boczne mogą być użyte do frezowania lub wytaczania. Obsługa wrzecienników wielkich frezarek bramowych odbywa się z pomostów przesuwanych razem z belką poprzeczną i wrze- ciennikami bocznymi.

Urządzenia te, coraz szerzej obecnie stosowane, służą nie tylko do podawania przedmiotów, lecz również do ich ustawiania. Budowa podajnika wibracyjnego jest przedstawiona na rys. 35-2a. Bęben 1 jest zaopatrzony na wewnętrznej powierzchni w śrubową prowadnicę 2, Dno 3 bębna jest stożkowe, wypukłe. Dolna płyta bębna łączy się z podstawą 5 podajnika za pośrednictwem wibratora osłoniętego osłoną 6. Wibrator przekazuje bębnowi drgania skrętne, czyli styczne do obwodu, o częstotliwości 50- -1-60 okr/s. Wsypane do bębna przedmioty zsuwają się po stożkowym dnie w kierunku obwodu i wędrują prowadnicą w górę, mając już wstępną orientację w kierunku swojej osi wzdłużnej. Ponadto na prowadnicy znajduje się dodatkowy element orientujący 7, który przepuszcza dalej przedmioty skierowane właściwym czołem do przodu. Przedmioty mające nieprawidłową pozycję są zrzucane z powrotem na dno bębna. W górnej części bębna znajduje się okienko lub boczne wybranie 8, którym podniesione i właściwie skierowane przedmioty przechodzą na rynienkę ześlizgową 9.