Wrzeciono ściernicy wymaga bardzo starannej eksploatacji i konserwacji. Musi być ono napędzane przez silnik elektryczny o specjalnie dokładnie wyrównoważonym wirniku.’Napęd od silnika na wrzeciono nie może być przenoszony przez pas łączony (złącze pasa wywołuje drgania wrzeciona), lecz tylko przez elastyczne paski klinowe. Łożyska wrzeciona muszą być szczelnie chronione przed pyłem szlifierskim. Smarowane są one olejem wrzecionowym, który odgrywa dwojaką rolę smaruje i chłodzi łożyska.

Badanie obrabiarki przy biegu luzem obejmuje kolejne włączanie prędkości obrotowej wrzeciona od prędkości najmniejszej do największej. Prędkość największa powinna być utrzymana przez taki okres czasu, po upływie którego łożyska osiągną swoją normalną temperaturę pracy. Czas ten nie powinien być jednak krótszy niż pół godziny. Przy maksymalnej prędkości obrotowej wrzeciona temperatura jego łożysk ślizgowych nie powinna przekraczać 60°C, a łożysk tocznych 70°C. Temperatura łożysk innych mechanizmów obrabiarki nie powinna przekraczać 50°C.

Uchwyty składane są montowane w ,,Ośrodkach Montażu i Wypożyczania Uniwersalnych Przyrządów Składanych” oraz w filiach tych ośrodków organizowanych w dużych zakładach przemysłowych. Ośrodki te oraz ich filie znajdują się w wielu miastach Polski. Montują one i wypożyczają uchwyty składane zakładom produkcyjnym na podstawie zamówienia oraz rysunku przedmiotu obrabianego. Wskazane jest również dostarczanie przez użytkownika jednego przedmiotu, co ułatwia i przyspiesza zmontowanie uchwytu.

Istnieje wiele odmian podzielnic. W produkcji jednostkowej i seryjnej najczęściej są stosowane podzielnice uniwersalne tarczkowe (rys. 24-11). Na wrzecionie 1 podzielnicy tarczkowej jest osadzona ślimacznica 2 o liczbie zębów Zks- Z ślimacznicą jest zazębiony ślimak 3 osadzony na wałku, na którym jest zamocowana korbka 4 z zatrzaskiem 5. Tarcza podziałowa 6 łącznie ze wskazówkami 7 jest osadzona na tulei, w której uło- żyskowany jest wałek 1 ślimaka. Tarcza może być unieruchomiona zatrzaskiem 8. Tuleja jest połączona z wałkiem II parą kół zębatych stożkowych o przełożeniu 1:1. Wałek ten można połączyć z wrzecionem kołami wymiennymi za, zb> zc i zd. Tarcze podziałowe mają współśrodkowo nacięte otworki. Liczby otworków na poszczególnych okręgach są równe: 15, 16, są zaopatrzone w zespół kół wymiennych o następujących liczbach zębów: dodatkowe o liczbach zębów: 46, 52, 58, 68 i 76.

Jeżeli w dokonywanym procesie zmiana zadanej wartości wielkości regulowanej zostaje wprowadzona celowo {np. ze względu na potrzebę obróbki przedmiotu o innym wymiarze obróbkowym), to mamy tu do czynienia nie z uchybem, lecz z tzw. wymuszeniem.

Liczby zębów kół wymiennych a i b można więc obliczyć wg wzoru a _ B b Uy w którym B – druga wartość stała układu kinematycznego dłutownicy. Zalecane liczby skoków narzędzia są podawane w instrukcjach obsługi obrabiarki. Najczęściej jest podawana liczba skoków przypadająca na jedną podziałkę nP. Np. przy module 4 mm i przy przejściu zgrubnym przy nacinaniu koła zębatego o liczbie zębów 40 nP = 32, a przy przejściu wykańczającym nP = 28. Liczbę skoków wrzeciona nP przypadającą na jeden obrót znajduje się mnożąc liczbę nP przez liczbę zębów narzędzia zN.

Wielkością charakterystyczną i oznaczeniową szlifierek do wałków jest największa średnica szlifowania d i rozstaw kłów. Średnice d są stopniowane wg ciągu 100-160-200-250-315-400-500-630-800 mm. f – łoże, 2 – stół, 3, 4 – osłony prowadnic stołu, 5 – wrzecięnnik przedmiotu obrabianego, 6 konik, 7 – silnik elektryczny wrzeciennika przedmiotu obrobionego, 8 – silnik elektryczrfy napędu ściernicy, 9 ściernica, 10 – wrzeciennik ściernicy, JT – dźwignio zmiany zakresu prędkości obrotowej wrzeciona przedmiotu, 12 – rękojeść do bezstopniowej regulacji prędkości obrotowej wrzeciona przedmiotu, f3 – pedał do hydraulicznego luzowanla kła konika, 14 – płyta z kołem ręcznym I ręko jeściami sterowniczymi, 15 – płyta z przyciskami sterowniczymi, 16 – manometr, 17 – amperomierz, f6 — dźwignia sterowana zaworem hydraulicznym, 19 – mechanizm dosuwu wrzeciennika ściernicy, 20 – cylinder, 21 – zatrzask

W opisanym schemacie kinematycznym dłutownicy Maaga został pominięty centralny bęben sterujący, służący do automatyzacji wszystkich ruchów obrabiarki w ramach jednego cyklu roboczego. Cykl ten składa się z następujących czynności: nacinanie uzębienia, zatrzymanie noża nad kołem obrabianym, cofnięcie stołu i ustawienie koła w położeniu do nacinania następnego zęba. Pełny cykl jest wykonywany w czasie jednego obrotu bębna sterującego. Obrót ten dzieli się na następujące etapy:

Kieł konika osadzony jest w tulei, która stale znajduje się pod działaniem sprężyny. W dolnej części tuleja jest zaopatrzona w zębatkę, z którą jest zazębione kółko zębate współpracujące z drugą zębatką połączoną z tłokiem. Cofanie kła odbywa się ręcznie przez obrót dźwignią kółka zębatego lub przez naciśnięcie pedału 13, powodujące doprowadzenie oleju do cylindra 20, przesunięcie dolnej zębatki w lewo, a tulei z kłem – w prawo.

Przygotowanie frezarki do frezowania kół zębatych z zębami prostymi sprowadza się do obliczenia liczby zębów kół wymiennych gitary prędkości obrotowej freza, gitary podziału oraz gitary posuwu.

Przykładem urządzenia stosowanego do kontroli wykonania pojedynczych otworów przez wiertło jest elektrostykowy czujnik (rys. 38-6a). Kontrola wykonania otworu w przedmiocie obrabianym 1 polega na wprowadzeniu do niego końcówki czujnika 2. Gdy w poprzedniej operacji otwór nie zo- stał prawidłowo wykonany, np. z powodu ułamania wiertła, końcówka 2 – opierając się o dno otworu – zamyka na drodze mechanicznej styki elektryczne czujnika znajdujące się wewnątrz korpusu 3. Przyczynia się to do zamknięcia obwodu prądu w układzie sterującym. Przepływ prądu w tym obwodzie powduje wyłączenie .przekaźnika, dzięki czemu zostaje uniemożliwiony ruch posuwowy jednostki służącej do wykonania następnej operacji w kontrolowanym otworze (np. gwintowania łub rozwierca- nia). Śruba mikrometryczna 4 służy do nastawiania odległości między stykami czujnika, co jest wykorzystywane przy kontroli dokładnych otwo- rów nieprzelotowych. Przed kontrolą jest wymagane przedmuchiwanie otworów sprężonym powietrzem w celu usunięcia wiórów mogących dawać fałszywe sygnały.