Wiertarki promieniowe zwykłe (rys. 23-le) mają ramię przesuwne pionowo po osłonie słupa oraz razem z osłoną obracające się w płaszczyźnie poziomej. Wrzeciennik obrabiarki jest przesuwany poziomo po prowadnicach ramienia. Wiertarki te służą do obróbki otworów w przedmiotach ciężkich, które trudno jest przesuwać pod wrzecionem. Wiertarek promieniowych istnieje wiele odmian. Do najcięższych należą wiertarki promieniowe na szynach (rys. /}, Słup takiej wiertarki jest umieszczony na wózku jeżdżącym po szynach (przedmioty obrabiane są układane między szynami). Wiertarki promieniowe są stosowane przy budowie wagonów, okrętów jak również przy budowie różnych konstrukcji stalowych, np. przęseł mostowych.

Badania obrabiarek mają na celu sprawdzenie ich przydatności do wykonywania obróbki przedmiotów zgodnie z założoną dokładnością i wydajnością. Rozróżnia się badania odbiorcze, badania prototypów i badania specjalne obrabiarek.

Błędy przypadkowe w dużym stopniu są uzależnione od kwalifikacji robotnika i chwilowej koncentracji jego uwagi w czasie pracy, niedokładności działania urządzeń pomocniczych, jak np. samoczynnych wyłączników, wpływu różnych czynników, jak np. niejednorodności materiału, nierównomierności usuwanych naddatków itp.

Uchwyt specjalny opłaca się zastosować w produkcji tylko wtedy, gdy koszt wykonania danej operacji z uchwytem Kzlt jest mniejszy od kosztu wykonania tej samej operacji bez uchwytu Kbu, tzn. gdy

Projektowanie uchwytu obróbkowego jest dokonywane w z grubsza ustalonej kolejności, niezależnie od kształtu obrabianego przedmiotu i przeznaczenia uchwytu. Przebieg projektowania uchwytu rozpatrzmy na przykładzie przedmiotu pokazanego na rys. 32-la. W przedmiocie tym należy wywiercić (w trzech nadlewkach) otwory o średnicy d = 12 mm. Otwór centralny o średnicy D = 25 H8 oraz czołowe płaszczyzny Ct i C2 są już obrobione.

Etapem poprzedzającym wprowadzenie automatyzacji procesów produkcyjnych jest ich mechanizacja. Celem mechanizacji jest głównie uwolnienie ludzi od ciężkiej i monotonnej pracy fizycznej.

Przykład przyrządu ustawczego czujnikowego do ustawiania noży tokarskich na zadany wymiar długościowy pokazano na rys. 36-3. Przyrząd taki może być wykorzystywany do ustawiania noży 1 z płytkami okrągłymi i noży 2 ze zwykłymi płytkami lutowanymi. W podstawie 3 przyrządu są wykonane dwa rowki prostokątne, w które włożone są oba noże. Ostrza obu noży są dosunięte do nastawnych zderzaków 4. Do śrub nastawczych noży są dociskane pod działaniem sprężynek tłoczki 5, a na tłoczkach opierają się trzpienie czujników 6. Dokładność ustawienia noża jest odczytywana na czujniku.

– Do poprawnego zaprojektowania uchwytu specjalnego potrzebne są:

– a) rysunek wykonawczy przedmiotu obrabianego, który określa jego kształt, wymiary, ciężar oraz materiał, jak również dokładność obróbki i chropowatości powierzchni obrobionych,

Wymienione powyżej kształty prowadnic dotyczą prowadnic zewnętrznych. Prowadnice wewnętrzne, obejmujące prowadzony element, stanowią negatywy kształtów przytoczonych na rys. 19-14.

Ustawienie obrabiarek w haii produkcyjnej wydziału obróbki mechanicznej powinno zapewniać najkrótsze drogi transportu przedmiotów obrabianych przy ich przekazywaniu od stanowiska do stanowiska. Istnieją dwa sposoby ustawiania obrabiarek: 1) według ich rodzajów, 2) według kolejności operacji procesu technologicznego.

Praca zespołów roboczych jest sterowana krzywkami osadzonymi na obracającym się wale sterującym. Prędkość obrotowa wrzeciona 2 może być zmieniana w zakresie 20006000 obr/min przez przekładanie paska klinowego na kołach pasowych 6 i 7.