Category Przyrządy

Przeznaczone do obróbki drobne przedmioty o prostych kształtach wsypuje się do kosza, z którego są one następnie przekazywane do miejsca pracy maszyny. Całość urządzenia automatyzującego podawanie przedmiotów można podzielić, w zależności od pełnionej funkcji, na kilka urządzeń (zespołów) składowych, Do takich zespołów składowych zalicza się:

Urządzenie pokazane na rys. 38-1 jest stosowane w przypadkach częstego występowania wykruszenia się wierzchołka noża. Kontrola stanu ostrza noża odbywa się za pomocą dźwigni 4 z wkładką 5 stykającą się z obrobioną powierzchnią wałka 6. W przypadku uszkodzenia ostrza noża i wzrostu średnicy toczonego wałka dźwignia 4, przesuwająca się wraz z ima- kiem nożowym, obróci się wokół osi 3. Lewy koniec tej dźwigni obniży się, co spowoduje nacisk śruby regulacyjnej 2 na końcówkę wyłącznika 1. Zamknięcie styków wyłącznika umożliwi przepływ prądu w obwodzie sterującym, powodując wyłączenie przekaźnika i zatrzymanie silnika napę- dowego. Jednocześnie nastąpi zapalenie się lampki sygnalizującej uszkodzenie narzędzia. Do wad tego urządzenia należy zaliczyć szybkie zużywanie się wkładki 5 w punkcie styku z wałkiem oraz możliwość występowania fałszywych sygnałów w przypadku dostania się wióra między wkładkę i wałek.

Tokarki te stosowane są prawie wyłącznie do obróbki wałków wielostopniowych. Wyposażone są one najczęściej w dwa suporty przesuwane śrubami pociągowymi, przy czym jeden z nich w kierunku wzdłużnym, a drugi – w kierunku poprzecznym. Do płyt suportu wzdłużnego 1 (rys. 21-26) oraz suportu poprzecznego 2 zamocowane są imaki nożowe 3, 4, 5, 6 i 7. Noże zamocowane w imakach suportu przedniego służą do toczę- nia powierzchni walcowych poszczególnych stopni obrabianego wałka 8. a w imakach suportu tylnego – do wykonywania podciąć i sfazowań lub do toczenia powierzchni czołowych. Ruchy obu suportów pokazano na rysunku. Tokarki wielonożowe charakteryzują się następującymi cechami:

Na rys. 21-38 jest pokazany schemat budowy nowoczesnej tokarko- -kopiarki wzdłużnej TGA 18 polskiej produkcji oraz jej urządzenia kopiującego pracującego metodą toczenia 90-stopniowego, Na tokarce tej można obrabiać przedmioty o nieregularnych kształtach obrotowych oraz wałki stopniowe z prostopadłymi odsadzeniami.

Obrabiarką zespołową jest nazywana obrabiarka specjalna, zbudowana systemem składania z gotowych zespołów znormalizowanych i uzupełniona – zależnie od przeznaczenia – w uchwyty obróbkowe oraz oprawki narzędziowe. Obrabiarki zespołowe są stosowane w produkcji wielkose- ryjnej i masowej.

Przy szlifowaniu wałków na szlifierkach kłowych są stosowane żabie- raki (rys. 25-9a), różniące się od zabieraków tokarskich. W zabiera- kach szlifierskich palec zabierakowy jest objęty widełkami, dla zapewnienia równomiernego obracania wałka, co jest ważne przy małej wartości siły obwodowej FVt jaka występuje podczas szlifowania. Najmniejsza średnica mocowania w takich zabierakach wynosi 4 mm, a największa – 50 mm.

Zespołem znormalizowanym jest nazywany zespół konstrukcyjno-monta- żowy, który może być stosowany jako powtarzalny w różnych obrabiarkach zespołowych. Zespoły znormalizowane mogą być przyrównane do „klocków”, z których są składane obrabiarki zespołowe.

Przy położeniu dźwigni 1 pokazanym na rysunku olej przepływa przez urządzenie rozdzielcze i jest tłoczony od lewej części cylindra stołu. Tłok razem z tłoczyskiem i stołem szlifierki przesuwa się w prawo. Z prawej części cylindra olej odpływa do zbiornika. Po wychyleniu dźwigni 1 do prawego położenia suwak rozdzielczy przesunie się w lewo i skieruje dopływ oleju do prawej części cylindra, wskutek czego stół zacznie się przesuwać w lewo. Do regulacji prędkości przesuwu .stołu służy dźwignia 4 osadzona na czopie wałka z krzywoliniowym pogłębieniem obwodowym. Obracanie tego wałka dźwignią 4 powoduje mniejsze lub większe dławienie oleju odpływającego z cylindra, a tym samym służy do regulacji prędkości przesuwu stołu.

Rozpatrzmy przykład frezowania krzywki płaskiej pokazanej na rys. 20-13a. Podczas obróbki krzywki przedmiot obrabiany obraca się ze stałą prędkością, a jednocześnie, łącznie ze stołem frezarki, zbliża się lub oddala od freza trzpieniowego. Obróbka rozpoczyna się w punkcie 1 o promieniu wodzącym lą. W punkcie 2 promień wodzący jest równy rs, przy czym = 2 mm. Dla dalszych punktów cha rakterystycznych 3, 4 i 5 różnica wartości promieni wodzących wynosi r3- r2 = 3 mm, r4-r3 = 4 mm, r5- r4 = 5 mm. Dla dalszych punktów również są określone różnice promieni wodzących.

Przykład urządzenia do automatycznej regulacji ustawienia noża tokarskiego ze sprężystym imakiem nożowym jest pokazany schematycznie na rys. 37-4. Urządzenie to jest stosowane w automatycznej linii obrabiarkowej obróbki wirnika silników elektrycznych. Zasada działania tego urządzenia polega na tym, że regulacja ustawienia noża kompensująca jego zużycie jest sprzężona z kontrolą wymiaru obróbkowego D toczonego wirnika J. Robocza część urządzenia 2, objęta linią przerywaną, jest zamocowana na suporcie tokarki. Imak nożowy 3 jest przytwierdzony do su- portu na sprężystym podłożu umożliwiającym przesunięcie imaka w kierunku poprzecznym. Kołek oporowy imaka nożowego opiera się o krzywkę 4, osadzoną łącznie z kołem zapadkowym 5 na wspólnej osi 6. Zapadka połączona jest z przesuwnym trzpieniem 7 ułożyskowanym w podtrzym- kach przymocowanych do suportu.

Napęd hydrauliczn o-m echaniczny posuwów polega na zastosowaniu trzech oddzielnych silników hydraulicznych, połączonych przekładniami zębatymi ze śrubami wspornika oraz śrubami sań poprzecznych i stołu frezarki. Do silników tych jest doprowadzany olej tłoczony przez pompę o zmiennej wydajności. Taki napęd posuwów jest stosowany we frezarkach wspornikowych poziomych i pionowych o dużej mocy {10-f-30 kW). , '