Gadania dokładności geomerycznej obrabiarek

Badania te przeprowadza się po sprawdzeniu działania obrabiarki przy biegu luzem oraz pod obciążeniem. Jest to uwarunkowane potrzebą uzyskania przez poszczególne zespoły obrabiarki takiej temperatury, jaką mają podczas jej normalnej pracy.

Sprawdzenie plaskości lub prostoliniowości prowladnic stołów itp. dokonuje się za pomocą poziomnicy ustawionej na badanej płaszczyźnie. Zależnie od typu obrabiarki mogą tu być dopuszczalne odchyłki obustronne łub jednostronne.

Przykład dopuszczalnej odchyłki obustronnej o wartości ± 0,02 mm/m dla prostoliniowości prowadnic strugarki wzdłużnej przedstawiono schematycznie na rys. 28-2a. Pomiar rozpoczyna się w dowolnym miejscu prowadnic. Po przesunięciu poziomnicy o 50 mm w lewo i prawo wskazania jej mogą być dodatnie lub ujemne. W wyniku odchyleń od poziomu odcinków prowadnic otrzymuje się zastępczą linię łamaną, która powinna mieścić się w pasie o szerokości 0,05 mm na całej długości prowadnic.

Dla innych obrabiarek, jak np. tokarek, przewidziana jest tylko jednostronna odchyłka prowadnic łoża (rys. 28-2b). Pomiar rozpoczyna się od środka sprawdzanej prowadnicy w dwóch kierunkach.

Z jednej i z drugiej strony od środka wychylenia poziomnicy powinny być jednokierunkowe, o przeciwnym znaku, przy czym dopuszczona jest tylko wypukłość prowadnic. Dopuszczenie wypukłości, a nie wklęsłości prowadnic wynika z faktu, że największe zużycie prowadnic łoża występuje w ich części środkowej, a zatem prowadnice wypukłe będą zachowywały dostateczną dokładność o wiele dłużej niż prowadnice wklęsłe.

Jeżeli dopuszczalna odchyłka (jednostronna) prostoliniowości prowadnic wynosi 0,02 mm/m, to przy długości prowadnic 1,25 m największe ich wzniesienie będzie wynosiło h 0,02-1,25 = 0,025 mm. Dalsze badania dokładności geometrycznej obrabiarki obejmują pomiary:

– równoległości prowadnic łoża do osi wrzeciona,

– prostopadłości przesuwu suportu poprzecznego do osi wrzeciona,

– promieniowego i osiowego bicia końcówki wrzeciona,

– współosiowości wrzeciona i osi konika lub np. otworu podtrzymki frezarki poziomej,

– dokładności skoku gwintu śruby pociągowej,

– błędu podziału (podzielnic i obrabiarek do kół zębatych) itp.

Po przeprowadzeniu wymienionych badań sporządza się protokół odbiorczy obrabiarki, który zostaje podpisany przez wszystkich członków’ komisji odbiorczej.