Jeżeli w dokonywanym procesie zmiana zadanej wartości wielkości regulowanej zostaje wprowadzona celowo {np. ze względu na potrzebę obróbki przedmiotu o innym wymiarze obróbkowym), to mamy tu do czynienia nie z uchybem, lecz z tzw. wymuszeniem.
Regulację dzieli się na ręczną i automatyczną. Przy regulacji ręcznej mającej na celu utrzymanie stałej wartości wielkości regulowanej bądź zmieniającej się według określonego programu wszystkie niezbędne czynności regulacji są dokonywane przez człowieka. Przy regulacji automatycznej funkcję tę spełnia odpowiednie urządzenie, nazywane regulatorem.
Działanie regulatora, wpływające na pracę obiektu regulacji, jest oparte na działaniu określonej wielkości wyjściowej, nazywanej wielkością nastawiającą. Wielkością tą może być np. prąd elektryczny, ciśnienie powietrza itp. Weźmy obiekt regulowany, jakim mogłaby być obrabiarka z automatyczną wymianą narzędzi. Dla obiektu tego zostało ustalone dopuszczalne zużycie ostrza z uwagi na ograniczenia błędu obróbkowego związanego z tym zużyciem. Zwiększonemu zużyciu ostrza towarzyszy wzrost oporów skrawania i zarazem wzrost prądu w podłączonym siłomierzu, a zatem prąd jest właśnie wielkością nastawczą. Nastawiając w regulatorze określony dopuszczalny przyrost prądu wyznaczymy tym samym dopuszczalne zużycie ostrza, a więc dopuszczalny błąd wymiaru obróbkowego. Po przekroczeniu określonego przyrostu prądu stępiony nóż jest wymieniany na nóż ostry. Przy obróbce mniej dokładnej, gdy możliwe jest dopuszczenie większego zużycia ostrza, wielkość na- stawcza regulatora jest odpowiednio inna.
Dla dokonania regulacji w obiekcie regulowanym regulator wysyła sygnał, powodujący zadziałanie pewnych organów tego obiektu, a w konsekwencji odpowiednie zmiany w przebiegu regulowanego procesu. Sygnał ten, zawierający informację dotyczącą przebiegu procesu technologicznego, powstaje wtedy, gdy wielkość ńastawcza regulatora osiąga ustaloną graniczną wartość.
Leave a reply