Przy obróbce przedmiotów przez skrawanie występują pewne błędy wykonania. Jednym z nich jest błąd, ustalenia przedmiotu w uchwycie, oznaczany literą e. Błąd ustalenia przedmiotu w uchwycie składa się z:
– błędu 8„ niepokrywania się powierzchni ustalającej z bazą wymiarową (konstrukcyjną),
– błędu ES sposobu ustalenia.
Na rys. 29-10a jest przedstawiony przedmiot, w którym należy wywiercić poziomy otwór w odległości A od czołowej płaszczyzny P3. Do ustalenia przedmiotu przyjęto jednak płaszczyznę podstawy Pj. Między powierzchnią ustalającą Pi i bazą wymiarową P3 istnieją dwa wymiary wiążące B! i B2. Błąd ustalenia przedmiotu w uchwycie, wynikający z niepokrywania się powierzchni ustalającej z ba- z ą wymiarową, będzie więc równy sumie tolerancji wykonania obu wymiarów wiążących, czyli
W trzecim przypadku (rys. c) przedmiot ustalono w odwróconej pozycji, przy której powierzchnia ustalająca P3 pokrywa się z bazą wymiarową. Nie występują więc wymiary wiążące i w związku z tym E„ = 0.
Przy obliczaniu błędu sposobu ustalania korzystnie jest w pewnych przypadkach obliczyć najpierw błąd elementu ustawczego ee. Przykładem takiego postępowania może być obliczenie błędu ustalenia wałka na pryzmie (rys. 29-14a).
Błędem elementu ustawczego se nazywamy różnicę poziomów, na jakich znajdują się środki wałków o granicznych wymiarach średnicy dm i dmln. Gdy kąt pryzmy wynosi a, błąd ten jest równy
Kierunek błędu elementu ustawczego pokrywa się z kierunkiem dwusiecznej kąta pryzmy. Wymiar obróbkowy wałka ustalonego na pryzmie może być natomiast różnie usytuowany. Trzy możliwe kierunki wymiaru obróbkowego przedstawia rys. 29-14b, c i d.
Leave a reply