Wśród urządzeń do regulacji ustawienia narzędzi, kompensujących ich zużycie w procesie obróbki, najliczniejsze dwie grupy stanowią urządzenia stosowane w operacjach tokarskich i szlifierskich.
Urządzenia do ręcznej regulacji ustawienia noża są stosowane zarówno przy toczeniu zewnętrznym, jak i wewnętrznym. W pierwotnym położeniu noża I (rys. 37-3a) ostrze pracowało przez pewien określony czas i zostało starte na powierzchni przyłożenia do szerokości hp. W wyniku tego starcia rzeczywista krawędź ostrza przesunęła się z punktu A do punktu B. Jeżeli dalsze cofanie krawędzi ostrza jest niedopuszczalne z uwagi na błąd obróbki, to nóż zostaje obrócony względem punktu O o kąt up i rzeczywista krawędź ostrza znajdująca się w punkcie B zajmuje teraz położenie II analogiczne do tego, jakie poprzednio zajmowała krawędź ostrza w punkcie A.
Urządzenie do ręcznej regulacji ustawienia noża do toczenia zewnętrznego, pracujące na tej zasadzie, jest pokazane na rys. 37-3b. W korpusie przyrządu 1 umieszczony jest ślimak 2, zazębiający się ze ślimakowym segmentem 3. Segment ten jest obrotowym imakiem nożowym, w którym jest zamocowany nóż tokarski 9. Przy obrocie ślimaka imak nożowy obraca się względem osi poziomej znajdującej się poniżej ostrza noża, co powoduje zbliżanie się wierzchołka ostrza do osi toczenia. Obrotowy imak nożowy jest dociskany do ślimaka śrubami 5 poprzez kołki 4, których czopy opierają się o boczną powierzchnię rowka naciętego po luku na prawym boku imaka nożowego.
Dla zabezpieczenia ślimaka przed jego przesunięciem się w kierunku osiowym do korpusu urządzenia przykręcona jest pokrywa 6 trzema śrubami 7. Na kołnierzu wałka ślimaka jest nacięta podziałka kątowa 8, na której odczytuje się kąt obrotu imaka i noża. Obróceniu ślimaka o jedną działkę odpowiada obrót imaka nożowego o kąt 5′. Obracanie ślimaka dokonywane jest ręcznie po upływie określonego czasu pracy noża. Ustawienie noża w imaku nożowym odbywa się wg specjalnego wzornika zapewniającego prawidłowe wysunięcie noża z imaka.
Leave a reply