Wyposażenie wiertarek

Wyposażenie wiertarek można podzielić na dwie grupy: do jednej należą elementy (urządzenia) związane z mocowaniem narzędzi, do drugiej – z mocowaniem przedmiotu obrabianego. Wiertła z chwytem walcowym są mocowane w oprawkach zaciskowych. Budowa takiej oprawki z przesuwnymi szczękami jest pokazana na rys. 23-8. W korpusie 1 oprawki są wykonane trzy skośne kanaliki, w których przesuwane są szczęki 2. Przesuwanie szczęk odbywa się przez obracanie kluczem 3 z małym stożkowym kółkiem zębatym 4 pierścienia 5 połączonego z tuleją 6, radełkowaną na powierzchni obwodowej. Na wewnętrznej powierzchni pierścienia 5 jest nacięty gwint stożkowy, z którym współpracują ząbki wykonane na szczękach. Walcowy chwyt wiertła 7 za- kończony jest płaskimi ścięciami wchodzącymi w głąb schodkowego zabie- raka 8 przenoszącego moment obrotowy.

Drugą odmianę oprawek zwykłych do wierteł z chwytami walcowymi stanowią oprawki ze szczękami pryzmowymi (rys. 23-85). W przypadku wiercenia i rozwiercenia otworów zachodzi potrzeba częstej zmiany narzędzia. Dla przyspieszenia wymiany wiertła na rozwiertak zdzierak, a potem na rozwiertak wykańczak są stosowane oprawki szybko mocujące (rys. 23-9a). Do oprawki takiej wkłada się tulejkę stałą (rys. 5) albo tulejkę wahliwą. W obu odmianach tych tulejek jest stożkowe gniazdo na stożkowy chwyt narzędzia. Tulejka wahliwa ma mniejszą średnicę zewnętrzną, a zatem w granicach powstałego luzu może się ustawić skośnie względem osi oprawki. Tulejki wahliwe do oprawek szybko mocujących są stosowane tylko do mocowania rozwiertaków wykańczaków.

Dla osadzenia tulejki z narzędziem w oprawce podnosi się do oporu zewnętrzny pierścień, co umożliwia rozsunięcie się kulek. Po włożeniu tulejki pierścień przesuwa się w dół, a kulki wchodzą częściowo w obwodowe gniazda tulejek, przenosząc moment obrotowy. Oprawki szybko mocujące są objęte normą PN-59/M-60211.